Mobiliteitsplan 2040 van gemeente Utrecht vastgesteld

Op 15 juli 2021 is het Mobiliteitsplan 2040 van de gemeente Utrecht vastgesteld door de gemeenteraad. Daarin staat de mobiliteitsinzet van de gemeente Utrecht voor de komende 19 jaar. Centraal hierin: meer aandacht voor voetgangers en fietsers en geen groei van automobiliteit in de stad. APPMer Robert van Leusden was inhoudelijk projectleider van het project.

‍

Het project startte in het voorjaar van 2019. De doorlooptijd was langer dan vooraf gedacht. Dit was met name vanwege aanpassingen in het verkeersmodel. Volgens verkeersmodellen zorgt groei van inwoners en arbeidsplaatsen namelijk automatisch tot groei van automobiliteit. Echter blijkt uit tellingen van zowel het CBS als de gemeente dat de automobiliteit al sinds enkele jaren nauwelijks groeit, terwijl het aantal inwoners en arbeidsplaatsen in Utrecht de afgelopen flink is gegroeid. Tot 2040 zullen deze aantallen zelfs groeien met zo’n 33%. Hoe zit dat?

‍

Mobiliteitstransitie

Mogelijke redenen van niet-groeiende automobiliteit is dat de stad enerzijds enorm aan het verdichten is, waardoor veel banen en voorzieningen dichtbij zijn. Anderzijds het ingezette, consequente beleid om nauwelijks meer auto-infrastructuur toe te voegen - eerder om het weg te halen. En het stelselmatig meer ruimte geven aan de fiets door het verbeteren en toevoegen van fietsroutes. Daarnaast maken reizigers steeds vaker de bewuste keuze om met een duurzaam vervoermiddel te reizen (vooral de fiets). Hierbij helpt de opkomst van de elektrische fiets enorm. Deze verandering wordt tegenwoordig de mobiliteitstransitie genoemd.

‍

Aanpassing van het verkeersmodel

Normaal gesproken laat een verkeersmodel zien dat bij toename van woningen en banen er ook ‘gewoon’ een evenredig aantal nieuwe autoverplaatsingen bij komt, terwijl de praktijk laat zien dat dit in stedelijk gebied zoals Utrecht niet gebeurt. Robert: ‘’We besloten om het verkeersmodel zodanig aan te passen dat de mobiliteitstransitie goed gesimuleerd kan worden (voor een herkenbare referentie). En dat de multimodale reis beter gesimuleerd kan worden, als een echt alternatief voor de reis per auto, OV of helemaal per fiets.’’ Het project begon als een op papier eenvoudige actualisatie van een nog niet zo oud mobiliteitsplan. Al gauw bleek dat door veel grotere groeiopgave het nodig was om veel meer op de mobiliteitstransitie in te zetten en hier ook kwantitatieve onderbouwing voor te leveren. Robert: ‘’Daardoor werd de opdracht verbreed en kwam er meer uitdaging in het project. Dat is inhoudelijk interessant, maar ook uitdagender voor de afstemming met interne en externe partijen. Dat maakte het werken aan dit project erg leuk.’’

‍

Uitvoeringsprogramma

Met het vaststellen van het Mobiliteitsplan is het werk nog niet klaar. De gemeente gaat hard aan de slag met het maken van een uitvoeringsprogramma. Tegelijkertijd wordt samen met de regio in het programma U Ned verder gestudeerd op het uitwerken van het Wiel met Spaken (bus of tram, routering, knooppunten), een regionaal P+R-netwerk (met goede aansluiting op fiets en OV) en hoe het mogelijk is om de mobiliteitstransitie meer op regionale schaal te bekijken en stimuleren. APPM ondersteunt hierbij ook in onder andere de Mobiliteitsstrategie 2040 en het onderdeel Versnellen OV van de MIRT-Verkenning OV en Wonen.

‍

‍