De energietransitie is in volle gang. De vraag naar duurzame energie stijgt door elektrificatie van bijvoorbeeld vervoer en warmte, en verduurzaming van bedrijven. En het opwekken van energie gebeurt decentraal en is afhankelijk van wind en zon. Deze ontwikkelingen hebben en forse impact op het energiesysteem. Het bouwen aan een toekomstbestendig energiesysteem, waarbij netcongestie zoveel mogelijk wordt voorkomen ofwel zo snel mogelijk wordt verholpen, vraagt om het maken van keuzes. Niet alles kan tegelijkertijd.
In heel Nederland wordt op verschillende schaalniveaus aan deze opgave gewerkt. Een van de werkwijzen is integraal programmeren, waarbij overheden, netbeheerders en andere partijen een gezamenlijke en publieke afweging maken over de volgordelijkheid van investeringen in de energie-infrastructuur. Op provinciaal wordt dit vastgelegd in onder andere het Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat: het PMIEK. In dit PMIEK worden de energie-infrastructuurprojecten van regionaal belang opgenomen: deze krijgen prioriteit.
De gemeente Eindhoven nam – net als alle andere Brabantse gemeenten – deel aan het proces om tot een PMIEK te komen. APPMers Suzanne Appelo en Harm-Jan Idema werden gevraagd om hieraan bij te dragen, én om inzichtelijk te maken welke infrastructurele ingrepen voor de gemeente Eindhoven van belang zijn om de ambities op het gebied van verduurzaming, woningbouw, mobiliteit en groei in arbeidsplaatsen in het energiesysteem in te passen.
Samen met de kennishouders binnen de gemeente brachten Suzanne en Harm-Jan in kaart wat deze ambities precies behelzen: hoeveel woningen komen waar en wanneer? Hoeveel e-trucks en e-bestelwagens komen er op de bedrijventerreinen bij? Welke toename van opwekking van duurzame energie verwachten we? Vervolgens werd de koppeling gemaakt naar de huidige energie-infrastructuur, zodat inzichtelijk werd welke bestaande MS-stations in de toekomst zwaarder worden belast. En aan welke hoogspanningsstations deze gekoppeld zijn.
Door dit proces, en het PMIEK proces dat door de provincie werd begeleid, kreeg de gemeente Eindhoven een beter inzicht in de impact van ruimtelijke ontwikkelingen op het energiesysteem. Ook waren zij in staat om goede input te leveren aan de provincie, waardoor het inzicht in ambities en opgaven van de gemeente Eindhoven voor zowel de provincie als netbeheerder Enexis aangescherpt werd. Bovendien werd de samenwerking tussen genoemde partijen geïntensiveerd. Samen de juiste investeringen doen is hard nodig om zowel de ruimtelijke en verduurzamingsambities te bewerkstelligen, als het daarvoor benodigde energiesysteem te verwezenlijken.