Energiereis naar Zweden
Zweden is het eerste welvarende land ter wereld dat een harde target vastlegde voor CO2-reductie: geen netto uitstoot meer in 2045. Hoe de Zweden dat willen bereiken? Daarover lieten Birgit Henrich en Harm-Jan Idema zich voorlichten tijdens een handelsmissie van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
Ze gingen onder andere langs bij de Zweedse bedrijven Northvolt, Hitachi Energy, Jernkontoret en de Nederlandse ambassade, die hun innovatieve kennis over waterstof en batterijen in het energiesysteem deelden. En namen een aantal inspirerende lessen mee naar huis:
1. De context doet ertoe
Het Zweedse vertrekpunt voor de energietransitie is totaal anders dan in Nederland. De omvang van het land, elektriciteit uit waterkracht, een energiesysteem dat nauwelijks gas en pijpleidingen kent en waar elektrische en collectieve warmte de standaard zijn.
>> Een succesvolle energietransitie betekent rekening houden met de waarden van een land: op nationaal niveau, maar net zo goed in de Nederlands regio’s en steden die nu werk maken van de energietransitie.
2. De toekomst is elektrisch
De Zweedse staalindustrie, goed voor 12% van de nationale CO2 uitstoot, is een goed voorbeeld van de Zweedse verduurzaming. Waterstof wordt snel belangrijker om schoon staal te produceren, zowel als grondstof als energiedrager. Maar waterstof heeft groene elektriciteit nodig. De verduurzaming van de industrie maakt – samen met de elektrificatie van mobiliteit – dat de elektriciteitsvraag in Zweden meer dan verdrievoudigt richting 2050.
>> Een zelfde ontwikkeling zien we in Nederland ook. De mate waarin duurzame elektriciteit beschikbaar komt is daarmee bepalend voor het tempo van de energietransitie.
3. Europa, verenigt u (opnieuw)
De geopolitieke ontwikkelingen en dreigingen zijn in Zweden meer voelbaar dan bij ons in Nederland. Håkan Jevrell van het Zweedse ministerie van Buitenlandse Zaken betoogde dat Europese samenwerking voor duurzame energie harder nodig is dan ooit. Dat maakt ons onafhankelijk. De Europese samenwerking is ooit ontstaan vanuit energie: de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Laat dat een les zijn voor het nu: een krachtig Europa van en voor duurzame energie.
Met dank aan de Rijkdsdienst voor ondernemend Nederland (RVO).
