Snel en duurzaam van en naar de Binckhorst
Tot 2040 krijgt Den Haag er ruim 100.000 inwoners bij. Zij vinden onder meer een plek op voormalig bedrijventerrein De Binckhorst. Ondertussen wordt hard gewerkt aan de komst van hoogwaardig openbaar vervoer (HOV). Want als je er gaat wonen, moet je er ook kunnen komen.
De Binckhorst ligt centraal in Den Haag en vlakbij Voorburg en Rijswijk. Ideaal om te wonen, werken en recreëren. Voormalige industrie- en bedrijfspanden maken plaats voor 10.000 stadswoningen. Deze complexe stedelijke transformatie, op een scharnierpunt in Nederland, vraagt om een ander mobiliteitssysteem. Lokaal meer lopen en fietsen in combinatie met hoogwaardige regionale OV-verbindingen. Bij de plannen voor HOV Binckhorst is een hoofdrol weggelegd voor de Koningscorridor die de nieuwe wijk zal verbinden met het centrum van Den Haag, met op termijn uitbreiding naar Zoetermeer en Scheveningen. Het gaat daarbij om meer dan de keuze voor vervoersmiddelen, haltes, snelheden en frequenties. Het is een concrete stap in de adaptieve ontwikkelstrategie voor de Zuidelijke Randstad (zie kader). Het enthousiasme voor deze aanpak is zichtbaar tijdens het online gesprek met APPMer Bas Scholten, Ewald Borkens van de gemeente Den Haag en Eric Terlien van de provincie Zuid-Holland.
Toen, nu en in de toekomst
Eric Terlien vertelt dat zijn overgrootvader vlakbij de Binckhorst een bedrijf had voor de paardentram: “Dit was toen al een strategische plek in Den Haag. In ons vak besteden we veel tijd aan beleid en langetermijnvisies. Dat is belangrijk, maar nu combineren we dat met een concreet project. Dat is te gek. De keuzes voor HOV Binckhorst dragen bij aan de structuurversterking van de regio. Vraagstukken als energievernieuwing, klimaatadaptie, natuurinclusiviteit en gezondheid nemen we mee.” Ewald Borkens valt hem enthousiast bij: “We willen de Binckhorst ontsluiten én voorbereid zijn op de toekomst. We weten dat je straks meer regio’s moet verbinden, maar je moet ook nú iets doen zodat er voor 2030, als de eerste bewoners er wonen, een OV-verbinding ligt.” “Vroeger moest je als inwoner van een nieuwbouwwijk soms jaren wachten op een goede OV-ontsluiting.”, zegt APPMer Bas Scholten. “Nu zijn we in een vroeg stadium in gesprek met alle partijen zodat HOV Binckhorst van meet af aan wordt meegenomen. Dat maakt werken aan dit project zo interessant. Met elkaar ben je de puzzelstukken aan het leggen. En de puzzel wordt steeds completer!”
Concrete afspraken
HOV Binckhorst is een goed voorbeeld van hoe je een adaptieve ontwikkelstrategie vertaalt in concrete afspraken. Volgens Terlien zijn de voordelen voor de provincie Zuid-Holland groot: “We zien dat je moet bouwen in stedelijk gebied. Daar willen mensen wonen. Dit is dicht bij het centrum, er ligt al een snelweg en er zijn vier treinstations in de buurt. De verbinding naar Schiphol, Amsterdam, Utrecht en Gouda is straks uitstekend. Bovendien is deze manier van ontwikkelen goed voor Nederland als fietsland. Bouwen op deze plek stimuleert het gebruik van regionale fietsroutes. We denken aan het doortrekken van de Velostrada, fietspaden over de A4 of langs de Vliet.”
Onafhankelijke moderator
Het is een fors programma met een groot aantal projecten en veel partijen. Welk project geef je voorrang en wie betaalt wat? Om daarover knopen door te hakken bij een complexe opgave als deze is het volgens Borkens handig en verstandig om er een onafhankelijke partij bij te hebben: “APPM houdt ons scherp op de belangen van de anderen. Het is goed dat je samen naar bekostigingsvoorstellen kunt kijken, met een onafhankelijke moderator.” Scholten: “Wij helpen om objectieve beslisinformatie op tafel te krijgen en faciliteren daarmee de besluitvorming over de HOV-oplossing. In dit project komt alles samen. Je bent aan het schaken op verschillende borden: lokaal, regionaal en nationaal. We voeren bestuurlijke gesprekken om het gebied duurzaam bereikbaar te maken. Belangrijk is dat het Rijk een zogenaamde ‘woonimpuls’ heeft toegekend. Een financiële injectie waardoor er versneld woningen ontwikkeld kunnen worden. Dit legt de basis voor verdere uitwerking, ondanks het feit dat nog niet alle financiële middelen geregeld zijn. Ik ben trots op wat we bereikt hebben in korte tijd en tijdens de coronacrisis.
Mobiliteit en stedenbouw
De belangen verschillen per regio en gemeente, maar ook per discipline. Borkens: “Vanuit bereikbaarheid kun je zeggen: je doet een centrale halte in het gebied en vanuit daar ga je met een noodgang naar bijvoorbeeld Zoetermeer. Vanuit het stedenbouwkundig oogpunt zeg je: 'Ho, we willen op veel meer plekken mensen kunnen ophalen en dus ook meer haltes in het gebied.' Dan bedenkt een ontwikkelaar met de vervoerder een halte in een gebouw. Ook die discussies voer je nu vanuit een gezamenlijke doelstelling. Dat zorgt voor richting.”
De initiatiefnemers van HOV Binckhorst zijn de gemeenten Den Haag en Leidschendam-Voorburg, de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Metropoolregio Rotterdam-Den Haag en provincie Zuid-Holland. In het tweede kwartaal van 2021 besluiten zij naar verwachting over het voorkeursalternatief voor HOV in de Binckhorst. De onderliggende onderzoeken naar bijvoorbeeld milieu- en bereikbaarheidseffecten van de alternatieven zijn bijna afgerond. APPM verzorgt het proces-, project- en omgevingsmanagement voor de verkenning mobiliteit Central Innovation District (CID) Binckhorst.
Adaptieve ontwikkelstrategie
Tussen nu en 2040 zijn er zo’n 240.000 extra woningen nodig in de Zuidelijke Randstad. Hoe leid je die immense groei in goede banen? De ministeries van I&W en BZK, de provincie Zuid-Holland, Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH), de gemeenten Rotterdam en Den Haag kiezen voor een ‘adaptieve ontwikkelstrategie’. Die draait om synergie tussen verstedelijking, mobiliteit en andere maatschappelijke vraagstukken, waarbij je rekening houdt met onzekerheden en verschillende toekomstscenario’s. Lees er meer over op https://www.appm.nl/bericht/mobiliteit-en-verstedelijking-hand-in-hand-in-de-zuidelijke-randstad
